Αν μόλις ακούσατε τη διάγνωση “σακχαρώδης διαβήτης“, πιθανότατα το μυαλό σας γέμισε με ερωτήματα. Και το πρώτο από αυτά είναι συνήθως: ποιον τύπο διαβήτη έχω και τι σημαίνει αυτό για μένα; Η βασική διαφορά μεταξύ διαβήτη τύπου 1 και τύπου 2 έγκειται στο πώς το σώμα διαχειρίζεται την ινσουλίνη. Στον τύπο 1, το πάγκρεας σταματά να παράγει ινσουλίνη λόγω μιας αυτοάνοσης αντίδρασης, ενώ στον τύπο 2 το σώμα αναπτύσσει αντίσταση στην ινσουλίνη ή δεν παράγει αρκετή. Και οι δύο καταλήγουν σε αυξημένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, αλλά ο δρόμος προς εκεί είναι εντελώς διαφορετικός.
Τι είναι και ποια τα συμπτώματα του Διαβήτη Τύπου 1
Ο διαβήτης τύπου 1, που παλιά τον λέγαμε νεανικό διαβήτη, είναι μια αυτοάνοση πάθηση. Αυτό σημαίνει ότι το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται κατά λάθος στα βήτα κύτταρα του παγκρέατος που παράγουν ινσουλίνη και τα καταστρέφει. Το αποτέλεσμα; Το σώμα δεν μπορεί να παράγει καθόλου ινσουλίνη, την ορμόνη που λειτουργεί σαν “κλειδί” για να μπει η γλυκόζη στα κύτταρα.
Συνήθως εμφανίζεται στην παιδική ή εφηβική ηλικία, αν και μπορεί να κάνει την εμφάνισή του σε οποιαδήποτε ηλικία. Αντιπροσωπεύει μόνο το 5-10% όλων των περιπτώσεων διαβήτη, αλλά τα συμπτώματά του είναι συνήθως έντονα και εμφανίζονται ξαφνικά.
Τα συμπτώματα του Διαβήτη Τύπου 1 που πρέπει να προσέξετε:
- Αυξημένη δίψα και συχνή ούρηση
- Ανεξήγητη απώλεια βάρους παρά την αυξημένη πείνα
- Έντονη κόπωση και ευερεθιστότητα
- Θολή όραση
Χωρίς θεραπεία, ο τύπος 1 μπορεί να οδηγήσει σε διαβητική κετοξέωση, μια δυνητικά απειλητική για τη ζωή κατάσταση όπου το σώμα αρχίζει να διασπά λίπη για ενέργεια λόγω έλλειψης ινσουλίνης.
Τι είναι και ποιοι οι παράγοντες του Διαβήτη Τύπου 2
Ο διαβήτης τύπου 2 είναι πολύ πιο συχνός και αντιπροσωπεύει πάνω από το 90% των περιπτώσεων. Εδώ το πρόβλημα δεν είναι ότι δεν παράγεται ινσουλίνη, αλλά ότι τα κύτταρα του σώματος αναπτύσσουν ινσουλινοαντίσταση. Δηλαδή, η ινσουλίνη παράγεται αλλά δεν μπορεί να δράσει αποτελεσματικά. Με τον καιρό, το πάγκρεας αδυνατεί να παράγει αρκετή ινσουλίνη για να αντιμετωπίσει αυτή την αντίσταση.
Συνήθως εμφανίζεται σε ενήλικες άνω των 40 ετών, αν και τελευταία βλέπουμε όλο και περισσότερες περιπτώσεις σε νεότερες ηλικίες λόγω της αύξησης της παχυσαρκίας. Τα συμπτώματα αναπτύσσονται πιο σταδιακά και μπορεί να περάσουν χρόνια μέχρι να γίνει αντιληπτός.
Παράγοντες κινδύνου που μπορείτε να ελέγξετε:
- Υπέρβαρος ή παχυσαρκία, ιδιαίτερα η κοιλιακή
- Καθιστική ζωή και έλλειψη άσκησης
- Ανθυγιεινή διατροφή πλούσια σε επεξεργασμένα τρόφιμα
- Κάπνισμα
Υπάρχουν και παράγοντες που δεν ελέγχετε, όπως το οικογενειακό ιστορικό και η ηλικία. Όμως το καλό νέο είναι ότι ο τύπος 2 μπορεί συχνά να προληφθεί ή να αναστραφεί με αλλαγές στον τρόπο ζωής.
Διαχείριση και Θεραπεία Διαβήτη Τύπου 1 & 2
Για τον διαβήτη τύπου 1: Η ινσουλινοθεραπεία είναι απαραίτητη από την πρώτη στιγμή και για όλη τη ζωή. Μιλάμε για καθημερινές ενέσεις ινσουλίνης ή χρήση αντλίας ινσουλίνης. Παράλληλα, η σωστή διατροφή και η τακτική άσκηση βοηθούν στην καλύτερη αποτελεσματικότητα της θεραπείας.
Για τον διαβήτη τύπου 2: Η προσέγγιση είναι πιο σταδιακή. Συνήθως ξεκινάμε με αλλαγές στον τρόπο ζωής: υγιεινή διατροφή, απώλεια βάρους, αύξηση της σωματικής δραστηριότητας. Αν αυτά δεν αρκούν, προστίθεται φαρμακευτική αγωγή με χάπια που βελτιώνουν την ευαισθησία στην ινσουλίνη ή διεγείρουν το πάγκρεας να παράγει περισσότερη. Σε πιο προχωρημένα στάδια, μπορεί να χρειαστεί και ινσουλίνη. Σε παχύσαρκους ασθενείς, η βαριατρική χειρουργική έχει δείξει εντυπωσιακά αποτελέσματα.
Συμπέρασμα
Κατανοώντας τη διαφορά μεταξύ των δύο τύπων διαβήτη, μπορείτε να συνεργαστείτε καλύτερα με τον διαβητολόγο σας και να διαχειριστείτε αποτελεσματικά την κατάστασή σας. Ο τύπος 1 απαιτεί άμεση και διά βίου ινσουλινοθεραπεία, ενώ ο τύπος 2 προσφέρει περισσότερες δυνατότητες παρέμβασης μέσω του τρόπου ζωής. Και στις δύο περιπτώσεις όμως, η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή παρακολούθηση είναι το κλειδί για μια υγιή ζωή χωρίς επιπλοκές.
Αν αναγνωρίζετε κάποια από τα συμπτώματα που περιγράψαμε ή ανήκετε σε ομάδα κινδύνου, μην το αφήνετε για αργότερα.
Επικοινωνήστε σήμερα με την Δρ. Ανδριάνα Μάρη, Ειδικό Παθολόγο Διαβητολόγο, για έναν πλήρη έλεγχο και εξατομικευμένο θεραπευτικό σχέδιο. Η πρόληψη και η έγκαιρη αντιμετώπιση κάνουν τη διαφορά.
